Kuru baklagillerin lezzet açısından en gözde üyeleri arasında şüphesiz kuru fasülye başta geliyor. Geleneksel mutfağımızda yeri olduğu kadar sağlık açısından da kuru fasülye birçok faydaya sahip. Protein ve anorganik tuzlar açısından zengin olan kuru fasülye kalp krizinden sindirim sistemi rahatsızlıklarına kadar birçok hastalıkta gerek koruyucu gerekse onarıcı etki gösteriyor.

Kuru fasülyenin bileşiminde A, C, B9 ve B5 vitaminleri yer alıyor. Aynı zamanda mineralce de zengin olan kuru fasülyede özellikle magnezyum oranı açısından oldukça yüksek değerlere sahip.

Bamya, ülkemizde genellikle köy çeşitleriyle yetiştiriciliği yapılan geleneksel bir sebze türüdür. Ekimi, ot temizliği ve hasadı fazla işgücü istemez. Bu nedenle daha çok küçük alanlarda ve çoğunlukla kalabalık ailelerce yetiştirilir. Hafif eğimli ve oldukça verimsiz topraklarda susuz olarak yetiştirebildiği için üreticiye bu yönden kolaylık ve ekonomi getirmektedir.

Bamya toprak isteği yönünden çok seçici değildir. Her tür toprakta rahatlıkla yetiştirilebilir. Diğer tür sebzelerin yetişemediği yer altı su seviyesi yüksek topraklarda da başarı ile yetişebilir. Ancak ekonomik bir üretim yapmak için derin, geçirgen ve kumlu-tınlı topraklar en ideal toprak tipidir. Özellikle tohum ekim döneminde aşırı toprak rutubetini sevmez.

Bamya sıcak iklim sebzesidir. Yüksek sıcaklık içeren bölgelerde düzenli bir gelişme göstererek yüksek verim yapar. Buna rağmen düşük sıcaklıklara maruz bırakılırsa (5-6 °C) dayanabilir ancak verim çok düşer. Gece sıcaklıkların düştüğü bölgelerde bitki bodur kalır ve düzenli ürün vermez. Ortalama hava sıcaklığı 15-20 °C, toprak sıcaklığı en az 15 °C olunca tohum ekimi yapılmalıdır.

Sultani Bamya: Marmara ve Ege Bölgesinde yaygın yetiştirilen koyu yeşil renkli, düzgün ve beşgen köşeli meyvelere sahip önemli bir çeşittir. Meyve eti yumuşak ve çok lezzetlidir. Sofralık bir çeşit olan Sultani Bamyada hasat gecikmesi ile selülozlaşma çok yavaş olur. Bu grupta yer alan Akyüz ve Kabaklı çeşitleri, Marmara Bölgesinde yaygın olarak yetiştirilmektedir.

Bamya tohumları; kadife yeşili renkte, kalın kabuklu ve 3-5 mm çapındadır. Meyve başına elde edilebilen tohum adedi ise 70-90 arasında değişir. Tohum kabuğunun kalın olması nedeniyle tohumlar geç ve zor çimlenir. Bu nedenle tohumların ekimden önce 1 gün ıslak bez arasında veya 30 dakika aseton veya alkol içinde ıslatılması önerilir. Tohumlar çimlenme güçlerini 2-3 yıl muhafaza ederler.

Sulama yapılmadan bamya üretimlerinde ise aynı şekilde toprak işlemesinden sonra düz tarlaya, sıralara el ile veya mibzer ile sıra arası 40-50 cm sıra üzeri ise 15-20 cm mesafelerle ekim yapılır. Bir dekar alan için 1.5-2.0 kg tohum yeterlidir. Bamya ziraatinde uygulanan ekim mesafeleri iklim ve çeşide göre büyük farklılıklar gösterir.

Masura şeklinde yapılan üretimlerde, tohum ekimi ile birlikte iklim koşullarına bağlı olarak gerekli olan dönemlerde salma sulama yapılır. Yağmurlama sulama, külleme hastalığını teşvik ettiği için kesinlikle yapılmamalıdır. Bamya üretiminde özellikle ilk meyveler görüldükten sonra verilen su, verim üzerinde olumlu etki yapar.

İyi bir gübreleme yapmak isteniyorsa toprak analizi gerekir. Kıraç arazilerde 4-5 yılda bir aynı araziye bamya ekiliyorsa gübreleme yapılmayabilir. Eğer yapılacaksa ekim öncesi 25-30 kg/da fosforlu gübre yeterli olabilir. Sulu tarımda her yıl veya iki yılda bir bamya ekilen bir tarlaya; 5:10:5 veya 4:12:4 NPK oranları üzerinden dekara 20 ila 50 kg karışık gübre verilir. Bir yıl önce fosforlu gübre verilmişse fosforlu gübreye gerek yoktur.

Bamya üretimini sınırlayan en önemli işlem hasattır. Sebzeler arasında hasadı en zor olan sebze bamyadır. Çünkü meyve, meyve sapı ve yapraklardaki tüyler hasat sırasında toplayıcıları çok rahatsız eder. Eğer hiçbir önlem alınmadan çıplak elle hasat yapılırsa tüyler aşırı oranda kaşınmaya neden olur. Bu nedenle toplayıcılar, eldiven kullanırlar ya da ellerine bez sararlar.

Bamya üretimini sınırlayan en önemli işlem hasattır. Sebzeler arasında hasadı en zor olan sebze bamyadır. Çünkü meyve, meyve sapı ve yapraklardaki tüyler hasat sırasında toplayıcıları çok rahatsız eder. Eğer hiçbir önlem alınmadan çıplak elle hasat yapılırsa tüyler aşırı oranda kaşınmaya neden olur. Bu nedenle toplayıcılar her ne kadar bu tüyler eldivenden geçsede ya eldiven kullanırlar yada ellerine bez sararlar.