Archive - 2014

Havucun en karakteristik özelliği şüphesiz sahip olduğu Beta Karoten oranı. Beta Karoten aslında onun turuncu rengine de sahip olmasını sağlayan madde. Yani hem ona cazip bir görünüm kazandırıyor, hem de sağlık için son derece faydalı konumuna getiriyor.

Ülkemiz havuç tohumu üretimi için son derece elverişli ekolojik şartlara sahip olan ender ülkelerden birisidir. Ülkemizin bu avantajlarını kullanarak dünyada havuç tohumu üretiminde söz sahibi ülkelerden birisi olabiliriz.

Havuçlarda olgunluk havucun çeşit özelliklerini kazandığı tarihten itibaren başlar ve hasat birkaç hafta sürebilir. Daha erken dönemde hasat edilen havuçlar cılız kalırlar, renkleri açık olur ve düşük düzeyde şeker içerdikleri için yeterince tatlı olmazlar.

Havuç Siyah Çürüklüğü: Toprakta aşırı su bulunduğunda toprakta oksijen azalması sonucu kök hücrelerinin gelişimi yavaşlar. Aynı zamanda bitki kök hastalıklarının gelişimi için uygun bir ortam meydana gelir. Bu etkenler de bitki gelişimini olumsuz etkileyerek verimin azalmasına sebep olur. Çürüyen doku zayıf ıslak ve siyahtır. Bu siyahlık depolama sırasında sık sık olur ve yumru iç kısmına sirayet eder.

Bütün bitkiler, hayatsal faaliyetlerini devam ettirebilmek için sıcaklık, ışık, hava gibi faktörlerin yanında suya da ihtiyaç duyar. Gelişim evresinin her aşamasında etkin rol oynadığı için su, bitkiler için çok önemlidir.

Bu aşamalardan başlıcaları şunlardır:

Havuç yetiştiriciliğinde azot yanında potasyum da büyük önem taşır. Bu iki besin elementi verim ve kaliteyi önemli ölçüde etkiler. Bitki nitrat formunda azotu tercih eder.

Havuç yetiştirilmesinde toprak özelliklerinin başarıyı etkileyen en önemli faktörlerden birisi olması nedeniyle yetiştirme yapacağımız tarlayı çok iyi incelemeli ve havuç yetiştirmeye uygun olduğunu tespit etmeliyiz. Ağı killi topraklardan toprak zararlılarınca bulaşık topraklardan özellikle de nematod ve tel kurdu bulaşık topraklardan mutlaka kaçınılmalıdır. Böyle topraklarda havuç üretimi son derece yanlış olur.

İklim istekleri açısından seçici olan havuç toprak istekleri bakımından da seçici bir bitkidir. Havuç üretiminin başarısında toprak yapısının önemli bir etkisi vardır. Toprağın yapısı toprağın derinliği toprakta köklerde zarar yapan zararlılardan bulunup bulunmadığı başarıyı etkiler. Hafif bünyeli topraklarda havuç üretimi uygun besleme ve bakım şartlarında çok iyi sonuç verir. Böyle topraklarda kültürel işlemler çok kolay ve ekonomik olduğu gibi elde edilen üründe yüksek kaliteye ulaşılır.

Havuç bir serin iklim sebzesidir. Özellikle çimlenme ve sonrasındaki erken dönemde soğuklara karşı dayanıklı olması nedeniyle serin bölgelerimizde erken ilkbahar aylarında ılıman bölgelerimizde ise kış aylarında rahatça yetiştirilebilmektedir. Havuç yetiştiriciliğinde yağış ve nem çok olumlu etki yaparsa da sürekli yapış üretimi zora sokar, verim azalmasına neden olur.

Havuç ülkemizde belli alanlarda önemli miktarlarda üretilip tüketilen bir sebzedir. Ülkemizin havucun anavatanı oluşu bu bitkinin Anadolu insanınca çok eskiden beri iyi tanıması ve değerlendirilmesine imkan vermiştir. Nitekim 1998 yılı istatistiklerine göre ülkemizde 240.000 ton havuç üretilmektedir. Bu üretim miktarı havucun sebze üretimimiz içinde önemli bir yeri olduğunu ortaya koymaktadır.

Hasat zamanı gelmiş olan karpuzlar, meyvenin üzerinde 4 -5 cm sap parçası bırakılacak şekilde bıçakla kesilir. Kabukları üzerinde yara oluşturulmamalıdır. Ağırlıklarına göre tasnif edilir. Hasat gecikecek olursa içleri boşalır. Fazla üst üste olmayacak şekilde araçlara yüklenir.

Karpuzlarda olgunluk tayini, meyveler ve meyve sapları üzerinde meydana gelen bazı işaretlerle kolayca yapılmaktadır. Hasat devresine gelmiş karpuzlarda görülen başlıca olgunluk işaretleri şunlardır:

İklim İstekleri

Karpuz, ılık iklim bitkisidir. Soğuklardan çok etkilenir. Bu bakımdan ilkbahar ve sonbahar arasında ancak uygun koşullarda yetiştirilir. Oldukça uzun ve sıcak bir gelişme devresine ihtiyaç vardır. Tohum ekiminde uygun hava sıcaklığı yanında, toprakta sıcaklığın en az 12 C ve bunun üstünde olması istenir. Hava neminden hoşlanmaz. Sıcak ve nemli yerlerde çeşitli zararlı ve hastalıklar süratle etkisini gösterir.

Bölgemizde ilk turfanda olarak üretilen karpuz, bölgemiz ve bilhassa ilimiz açısından katma değeri yüksek ve çiftçilerimize bol gelir getiren bir üründür. Çiftçilerimizin büyük emek ve masrafla yetiştirdiği karpuzun tam hasat olgunluğuna erişmeden pazara sürüldüğü zaman zaman görülen bir olaydır. Tüketici aldığı karpuzun olgunlaşmamış olduğunu gördüğü zaman karpuza olan isteğini ertelemektedir. Bu olay karpuz fiyatlarının hızla düşmesine ve rekoltenin azalmasına sebep olmaktadır. Bu tür olumsuzluklardan dolayı üreticilerimizin zarar görmemesi, tüketicinin pazardan kaliteli karpuz temin etmesi için karpuzun en uygun hasat olgunluğunda toplanıp, pazara sevk edilmesi için gerekli kriterler aşağıda sıralanmıştır.

Karpuzlarda bitkinin gelişme dönemleri göz önüne alınarak sulama yapılmalıdır. Dikimde can suyu verildikten sonra çiçeklenme dönemine kadar bitkinin su ihtiyacı azdır. Ancak kurak geçen yıllarda az miktar su verilebilir aksi taktirde çok su verilirse bitki çiçeklenmesi gecikir. Bu dönemlerde su direk tünellerin içine azar azar verilmeli veya tüneller açılmadan tünel araları yağmurlama veya salma suyla sulanabilir.